Het zijn groepen van mensen die zorgen voor prestaties binnen een organisatie, zelden is het een individu dat dit realiseert. Een groep is hier niet een optelsom van losse individuen want afhankelijk van hoe ze samenwerken zal het resultaat er anders uitzien. Een groep mensen werken (hard) samen. Een team is pas een team als ze samen aan een gemeenschappelijk doel werken.
Ieder van ons maakt ooit wel eens deel uit van een team, op het werk, privé, bij een hobby groep, … de vraag is dan uiteraard, in welke fase van ontwikkeling zit dat team? Hoe matuur ben je als groep? Velen denken daar niet bij na.
Het eerste besef van ‘in welke ontwikkelingsfase je zit met je team’ is dikwijls al een grote stap! Dan pas weet je welke stappen je moet zetten om de huidige fase te consolideren en wat er nodig is om naar een volgende fase te kunnen evolueren. Mogelijks ben jij leidinggevende van een team? Of ben je teamlid? Het kan interessant zijn om voor jezelf eens uit te maken waar je denkt dat je team zich bevindt, in welke fase van ontwikkeling… en waar denken je collega teamleden dat het team zich bevindt? Tijd voor analyse en een goed gesprek met je teamleden?
Wat heeft een effectief team nodig, en waar moet de leidinggevende van dat team dan op letten?
Gedeelde doelen
Link met organisatie doelen
Meetbare outcomes en resultaten
Stakeholders met hun verwachtingen
Succes criteria
Duidelijke rollen en verantwoordelijkheden
Individuele accountability
Niveau van invloed
Collectieve vaardigheden en mogelijkheden
Verander plannen
Regels en procedures
Meetings en communicatie
Problemen oplossen en Beslissen
Conflict management
Evaluaties en milestones
Effectieve relaties
Bouwen van vertrouwen, feedback en openheid
Waarden en daarop gebaseerde gedragingen
Groepseffectiviteit
Feest/Successen vieren
Leiderschap
Tuckman heeft een mooi overzicht gemaakt van welke 4 fasen van ontwikkeling van een team er bestaan en wat de eigenschappen zijn van elk van die fasen.
Forming
Testfase
Startfase, “snuffelperiode”, teamontwikkeling
Onwennig
Vriendelijk, beleefd
Voorzichtig
Weifelende deelnemers
Hoor ik er wel of niet bij
Op zoek naar de doelen
Op zoek naar rollen en taken
Actieve leider stelt doel en biedt structuur
Iedereen richt zich tot de officiële leider
Leiderschap wordt niet betwist
Bezorgdheid over de groepsdoelen
Herhaalt zich bij wisselingen in het team
Kortstondig
Wat is nodig van de leidinggevende?
Respect voor ieder individu
Aandacht voor de verschillende belangen
Doelen verhelderen & kaderen in het groepsdoel
Structuur bieden: planning, timing, uitdaging, …
Storming
Vecht fase
Minder aftastend, leden laten zich meer kennen
Meningen, interesses en voorkeuren worden duidelijk
Er ontstaan banden tussen leden
Er worden subgroepjes gevormd (mogelijks voelt iemand zich uitgesloten)
Individueel belang (ik) staat boven het teambelang, staat boven het organisatie belang (het gemeenschappelijk belang wordt vergeten)
Ieder op zich is op zoek naar een plek of toegevoegde waarde in het team
Kritiek op elkaars ideeën
Beginnende meningsverschillen, conflicten, machtsspelletjes, vijandigheid
Mogelijke spanningen (impliciet of expliciet)
Wisselende coalities
Problemen dienen zich aan
Er wordt geen rekening gehouden met ‘outsiders’
De leider en zijn leiderschap worden in vraag gesteld
Wat is nodig van de leidinggevende?
Bespreekbaar maken van conflicten
Samenwerkingscondities opstellen
Conflicten als ‘normaal’ beschouwen
Aftasten van achterliggende doelen en belangen
Respect voor ieder & bespreekbaar maken van individuele sterktes & meerwaarde voor de groep
Norming
Organisatie fase
Rust binnen het team, harmonie
Overeenkomsten van afspraken
Als je de spelregels volgt ben je deel van het team (indien niet dan kom je erbuiten te staan)
Ieder heeft zijn eigen plek & rol
De gedachte leeft dat het een performant team is (en dat is ook deels zo)
Meestal wordt het resultaat gehaald
Aanvaarding van het karakter van de ander
Erkenning van de groep als meerwaarde
Eigen normen en waarden
Procedures
Ontwikkeling
Intern gefocust
Toegenomen ‘wij’-gevoel, samen
Elkaar af en toe een beetje challengen maar niet te veel
Goed gevoel
Buitenstaanders hebben het moeilijk om binnen te geraken (de rangen sluiten zich)
Wat is nodig van de leidinggevende?
Normen expliciet bespreken
Visie koppelen aan de normen
Gedachten wisselen over feedback regels
Resultaatsvoorstellingen verhelderen
Fouten als een deel van het leerproces zien
‘Continue verbetering’ als thema inbrengen
Performing
Matuur team, prestatie fase
Gezamenlijk doel & toekomstbeeld
Het resultaat wordt heel goed behaald
Volle bak vooruit
Vertrouwen
Effectief
Elkaar steunen en helpen
Klantgericht
Bespreken van prestaties: zowel individueel als in groep
De teamleden stellen zichzelf in vraag
(Pittige) Challenging om door te groeien
Verbetering is de norm
Het debat durven aangaan
Feedback wordt gezien als een cadeau
Eigen visie durven delen
Connectie tussen ALLE teamleden
Zelfsturend team
Besluitvormingsgericht
Probleemoplossend
Gedeelde verantwoordelijkheid en ownership
Focus op continue verbetering van taken en relaties
Zoeken input van buitenaf
Stellen zichzelf heel wat ‘wat’ en ‘hoe’ vragen
Wat moet er gebeuren?
Hoe komen we tot dat doel? Welke werkmethode moeten we inzetten?
Hoe moeten we met elkaar omgaan om de ‘wat’ te realiseren
Wat is nodig van de leidinggevende?
Expliciete visie voor ieder teamlid: aftoetsen en bijsturen
Steunen & uitdagen in het ontwikkelen van complexe(re) vaardigheden
Evaluaties & Vorderingen (laten) in kaart brengen
Later werd er nog een 5e fase toegevoegd:
Adjourning
Afscheidsfase
Het einde van het team is in zicht
Ontbinding
Terugtrekking
Toegenomen onafhankelijkheid
(Tijdelijke) afwezigheid van de leider
Mentaal en emotioneel wordt afstand genomen
Doelen voor de toekomst worden geherformuleerd
Call to action
Hoeveel op 10 scoor je je eigen teamwerking (dat waar je deel van uitmaakt of leidt)?
In welke fase van teamontwikkeling denk je dat je zit? Waaruit leidt je dat af?
Welke stappen zou je met je team kunnen nemen om te groeien?
Wat kan je zelf doen om ervoor te zorgen dat je team zich verder ontwikkelt?
Proost op een performant team!
Alies
Heeft dit artikel je iets bijgebracht? Laat het gerust weten via een commentaar of persoonlijke boodschap.
Deel ook dit artikel met je netwerk, je doet er hen, jezelf en mij een enorm plezier mee!
Ik zou het ook fijn vinden om je terug te zien op onze Facebookpagina. Daar vind je inspirerende tips, quotes, inzichten, artikels,... ivm loopbaan en business.
Wil je hier graag persoonlijk op werken en wens je daar wat ondersteuning bij? Aarzel dan niet om contact met me op te nemen.